AP23490612 «Маңғыстау облысындағы шығу тегі карсттық туристік нысандарды сақтау және қауіпсіз пайдалану бойынша ұсыныстар мен шараларды әзірлеу үшін кешенді бағалау»

Жоба жетекшісі: PhD Темірбаева Р.К.

Мақсаты: Маңғыстау облысындағы ең танымал шығу тегі карсттық туристік нысандарды сақтау және қауіпсіз пайдалану бойынша ұсыныстар мен шараларды әзірлеу үшін заманауи құралдар мен зерттеу әдістерін пайдалану арқылы оларды кешенді бағалау

Күтілетін нәтижелер:

2024 ж. – Шығу тегі карсттық туристік нысандарды бағалау және картаға түсіру әдістемелері әзірленді

2025 ж. – ЖҚЗ және ГАЖ деректері негізінде Маңғыстау облысының шығу тегі карсттық туристік нысандары кешенді бағаланды және картаға түсірілді. Шығу тегі карсттық туристік нысандарды сақтау және қауіпсіз пайдалану бойынша ұсыныстар мен шаралар әзірленді.

2026 ж. – Шығу тегі карсттық туристік нысандарды сақтау және қауіпсіз пайдалану бойынша ұсыныстар мен шаралар әзірленді.

Алынған нәтижелер:

2024 ж.

 – Шығу тегі карсттық туристік нысандарды бағалау және картаға түсіру әдістемесі ;

– Негізгі туристік нысандарга далалық зерттеу жұмыстары жүргізілді;

–  Кеңсе жағдайында далалық деректер өңделіп, оларды картаға түсіру жұмыстары жасалды.

Далалық зерттеулер:

2024 жылы далалық жұмыстар барысында шығу тегі карсттық келесі туристік нысандарға: Жоласқан, Сұлтан Епе, Қараман-Ата жерасты мешіттері, Шақпақ ата жартас мешіті, Аралды үңгірі, Тамшылы, Жығылған, Саура, Ыбықтысай шатқалдарына геологиялық-геоморфологиялық сипаттама беріліп, морфометриялық өлшемдері мен геологиялық үлгілері жинақталды.

Далалық зерттеулер кезінде SOUTH Galaxy G9 Trimble жаһандық навигациялық спутниктік жүйесі (GNSS), Riegl VZ-4000 жердегі лазерлік сканері (TLS), Autel Robotics EVO 3 ұшқышсыз ұшатын аппараты және лазерлік қашықтық өлшегіштер қолданылды. Одан кейін кеңсе жағдайында далалық материалдарға салыстырмалы талдау, жоғары дәлдіктегі геодезиялық аспаптардың мәліметтерін өңдеу, жердегі лазерлік сканердің бұлтты деректерін және негізгі зерттеу аймақтарының аэрофотосуреттерін фотограмметриялық өңдеу жұмыстары жүргізілді. Далалық деректерді өңдеу үшін картографиялық әдіс қолданылды, ол сонымен қатар ғарыштық және аэрофотосуреттерді өңдеуді, карталарды құруды және ГАЖ технологияларын пайдалана отырып Маңғыстау облысындағы шығу тегі карсттық туристік нысандарды цифрлық модельдеуді қамтыды.