«ГЕОГРАФИЯ және СУ ҚАУІПСІЗДІГІ ИНСТИТУТЫ» АҚ 2022 жылдың ҚОРЫТЫНДЫСЫ

ЖАЛПЫ СҰРАҚТАР

Институт 1938 жылы қарашада құрылды, 2020 жылы 6 ақпанда Қазақстандағы осындай бейіндегі жалғыз ғылыми-зерттеу мекемесі болып табылатын «География және су қауіпсіздігі институты» акционерлік қоғамы заңды тұлғасын мемлекеттік тіркеу жүргізілді.

Институтта жеті мамандандырылған зертхананы қамтитын үш орталық жұмыс істейді. Солтүстік Тянь-Шань, Арал және Балқаш тауларында үш ғылыми стационар жұмыс істейді.

Институтта жақсы кадрлық әлеует бар. Институт штатында 2022 жылы – 159 адам (факт - 157 қызметкер), оның ішінде 117 ғылыми қызметкер, оның ішінде 3 ҚР ҰҒА академигі, 11 ғылым докторы, 24 ғылым кандидаты және 8 PhD докторы, 6 докторант, 58 магистр, 40 жасқа дейінгі жас қызметкерлер – 75 адам болды. олардың 6-ы бала күтімі бойынша демалыста, 55-і-ғылыми қызметкерлер) - 47%. Қызметкерлердің орташа жасы-46

Институт заманауи аспаптармен және жабдықтармен, ұйымдастыру техникасымен және дрондармен жақсы жабдықталған, 8 машинадан тұратын автопаркі, "теңіз-өзен" класты қайығы, Қазақстандағы өз қаражаты есебінен сатып алынған жалғыз RIEGL VZ 4000 сканері бар. Геоақпараттық серверлік (ArcGIS Enterprise standard) және ERDAS, ENVI, ArcGIS Desktop жұмыс үстелі бағдарламалық жасақтамасы бар.

Жетістіктер:

  1. ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУЛЕР

2) зерттеулер ел үшін өзекті төрт географиялық блок бойынша жүргізіледі: (1) су проблемалары; (2) қауіпті табиғи процестер; (3) географиялық және экологиялық-географиялық проблемалар; (4) цифрландыру және ГАЖ-картографиялау.

2022 жылы география және су қауіпсіздігі институты «2050 жылға дейін трансшекаралық Арал-Сырдария алабындағы Қазақстан Республикасының су қауіпсіздігін қамтамасыз етудің ғылыми-қолданбалы негіздерін әзірлеу" НҚБ бойынша ҒТП (2021-2022 жж.), ҚР ҰӘҚ ҒК-мен шарттар бойынша ГҚ-дың 5 жобасын және қолданбалы зерттеулер бойынша 8 шаруашылық шарттық жұмысты орындады.

2022 жылғы ГҚ есептерінің мониторингін бағалау нәтижелері және ҰҒК шешімдері-жобаларды одан әрі қаржыландыруға ұсыныс.

2022-2024 жылдарға арналған ГҚ және ЖГ бойынша 7 конкурстық өтінім дайындалды, оның ішінде 2 конкурс бойынша өтті 1 жеке ГҚ дайындалды және мақұлданды. 2022-2024 жылдарға арналған шөлейттену проблемалары бойынша НҚБ бойынша ҒЖ дайындалды.

  • ҒЫЛЫМИ-ҰЙЫМДАСТЫРУШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТ

ҚР Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбектің төрағалығымен «География

және су қауіпсіздігі институты» АҚ 2022 жылғы 24 қарашада «Қазақстанның су қауіпсіздігі: Іле және Ертіс өзендерінің трансшекаралық алаптары» атты дөңгелек үстел және 8 томдық монографияның тұсаукесерін өткізді.

                 Дөңгелек үстел отырысына уәкілетті органдардың, Халықаралық Аралды құтқару қорының, ғылыми-зерттеу мекемелері мен жоғары оқу орындарының өкілдері, сондай-ақ су проблемалары саласындағы жетекші ғалымдар мен мамандар қатысты.

                 Институт қызметкерлері 2022 жылы 7 конференцияға 8 баяндамамен қатысты (оның 3 - і таяу шетелде, 5-і ҚР-да).

2022 жылы «ГжСҚ» АҚ Ғылыми Кеңесінің 12 отырысы өткізілді, онда институттың даму перспективалары; институттың даму жоспарларына ұсыныстар; ғылыми-зерттеу жұмыстарының жоспарлары, ғылыми кадрларды, ғылыми еңбектердің басылымдарын, дөңгелек үстел материалдарын дайындау мәселелері; НҚБ, МҚ және қолданбалы зерттеулер, жарияланатын жобалар бойынша жобалар талқыланды халықаралық қорлар; институттың ғылыми және ғылыми-ұйымдастырушылық қызметінің маңызды нәтижелері туралы есептер тыңдалды.

Институт «География және су ресурстары» ғылыми журналын 2007 жылдан бастап шығарады.

Институттың 18 қызметкері 2022 жылы білім беру процесінде жұмыс істеді. 9 қызметкер шетелдік технологияларды қолдану бойынша тағылымдамадан және оқытудан өтті, оның ішінде 4 адам алыс шетелде.

ДАЛАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ

2022 жылғы ақпаннан қарашаға дейін он жоба мен бағдарлама бойынша 16 далалық сапар өтті

3) 2022 ЖЫЛҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БАЙЛАНЫСТАР

2022 жылы "ГСҚ" АҚ  БҰҰДБ, бейімдеу қоры-ЮНЕСКО-мен 2 халықаралық жобаға қол қойып, ұзартты және Потсдам климаттың әсерін зерттеу институтымен өзара түсіністік туралы Меморандумға қол қойды (19.05.2022 ж.) СТАТИСТИКА.

2022жылдағы ЖАРИЯЛАНЫМДАР.

Барлығы: 51 жарияланым, оның ішінде 20 мақала шетелдік басылымдарда, оның ішінде 15 - импакт-фактормен (Скопус) (20 –алыс шет елдерде, 31 – республикалық басылымдарда, оның ішінде 2– Скопуста; 20 – КОКСОН ұсынған басылымдарда, оның ішінде 15 – арнайы журналдарда жарық көрді.

ИНДЕКС ХИРША (26.12.2022 жылғы.)

География және су қауіпсіздігі институтының 53 қызметкерінің Scopus базасында Хирш индексі бар: 

1 қызметкерде –  8 Индекс Хирша бар 1 қызметкерде  –  5 Индекс Хирша бар 3 қызметкерде – 4 Индекс  Хирша бар 5 қызметкерде -  3 Индекс Хирша бар 10 қызметкерде –  2 Индекс Хирша бар. 33 қызметкерде – 1 Индекс Хирша бар022 жылы Web of Science журналдарында жарияланған  мақалалар:.: Q1 – 2 мақала Q2 – 4 мақала Q3– 4 мақала Q4– 5 мақала

БАҚ-та 19 баяндама жасалды, онда институт қызметінің нәтижелері жарияланды.

2022 жылғы ҚАРЖЫЛАНДЫРУ.

Институтты қаржыландыру 74% - ҚР ҒЖБМ қаржыландырудан және 26% - келісім-шарттық жұмыстарды қаржыландыру және халықаралық гранттар есебінен болды.

қаржыландырумың. теңге
Бағдарламалық-нысанды680,66
Гранттық68,15
Негізгі80,06
Шаруашылық келісімшарттық жұмыстар276,28
Халықаралық гранттар11,55
Барлығы1 116,70

АНАЛИТИКА

ҒЗЖ зерттеу нәтижелері:

Су мәселесі бойынша ҚР ЭГТРМ трансшекаралық өзендер департаменті мен су ресурстары комитетінде Іле, Ертіс, Сырдария трансшекаралық өзендері бойынша Мемлекетаралық келіссөздер процесін қамтамасыз етуге бағытталған су шаруашылығы қызметінде пайдалану үшін базалық ақпараттық-талдамалық материал ретінде енгізілді.

Трансшекаралық су шаруашылығы бассейндері деңгейінде су қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ғылыми-қолданбалы жұмыстар жалғасуда.

Ауданы 1-ден 10 км2-ге дейінгі Қазақстанның кіші көлдерінің паспорттары әзірленді. 2396 көл анықталды, олар бойынша сипаттамалары бар арнайы паспорттар дайындалды.

Қауіпті табиғи процестер бойынша. Қауіпті табиғи процестерді зерттеуді дамыту негізінде ауыл, көшкін қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін Алматы өңірінің тәуекелдерді басқару саласындағы мониторингінің автоматты жүйесі ашылды. 2021 жылдан бастап апта сайынғы көшкін Бюллетені шығарылды.

Географиялық зерттеу. Жүргізілген ландшафттық жоспарлау, кешенді экологиялық-экономикалық бағалау зерттеулерінің нәтижелері Ұлытау облысының Ұлытау ауданында енгізілді және Ұлытау ауданында және "Ұлытау"МҰТП рекреациялық жүктемелер нормаларын айқындауды ескере отырып, туризм және туристік маршруттар стратегиясы әзірленді және енгізілді

Цифрландыру және ГАЖ картаға түсіру. Трансшекаралық Арал-Сырдария алабын бағалау сценарийін анықтау үшін пайдаланылған тиісті бағдарламалық өнім әзірленді.

ПЕРСПЕКТИВАСЫ

Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың (19.11.2020 ж.) тікелей тапсырмасы бойынша 2023-2025 жылдарға арналған НҚБ бойынша 2 бағдарлама дайындалды, олардың бірі-"Қазақстан Республикасының трансшекаралық Жайық-Каспий алабындағы су қауіпсіздігі: тұрақты сумен қамтамасыз ету стратегиясы" (19.11.2020 ж.)

2023-2025 жылдарға арналған ГҚ 8 конкурстық өтінім дайындалды.

2023 жылы жалғасып жатқан шаруашылық шарттық зерттеулер бойынша 2 жоба бар және трансшекаралық өзендер бойынша Мемлекетаралық келіссөздер процесін қамтамасыз етуге бағытталған су тақырыбы бойынша тендерлерге қатысу үшін үш жоба дайындалды.

ПРОБЛЕМАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕР:

  1. 1. "ГСҚИ" АҚ үшін жаңа ғимарат алу қажеттілігі