ГИДРОХИМИЯ ЖӘНЕ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТОКСИКОЛОГИЯ ЗЕРТХАНАСЫ

e1448432390774-300x294-300x294 ГидрХИМ1
Зертхана жетекшісі – PhD, қауымдастырылған профессор

 

Мадибеков Азамат Сансызбайұлы

 Бас ғылыми қызметкер – география ғылымдарының докторы, профессор, ҚазҰЖҒА академигі

 

Әмірғалиев Нариман Әмірғалиұлы

Зертхананың қысқаша тарихы. 2012 жылдың сәуір айында су проблемалары бөлімінің су қоймалар зертханасы құрамында гидрохимиктер тобы құрылды. 2013 жылы химия-аналитикалық зал ашылып, оны аспаптар мен экспедицияға қажетті құралдармен жабдықтау 2014 жылға дейін жалғасты. 2014 жылдың 25 қарашасындағы №22-Ө бұйрығына сәйкес «Гидрохимия және экологиялық токсикология» зертханасы ашылды. Зертхана ҚР «Ұлттық сараптау және сертификаттау орталығы» АҚ Алматы филиалында аттестациядан өтті (2021 жылдың 19 мамырдағы №14/21 куәлігі). Зертхана (проф. Н.Ә. Әмірғалиевте) қоршаған ортаны қорғау саласында қызмет көрсету және зерттеулер жүргізумен айналысуға берілген №01538Р (22.12.2007 ж.) Мемелекеттік лицензияға ие.

Зертхана табиғи сулар, балық, топырақ, су түбі шөгінділері және атмосфералық жауын-шашындарға химия-токсикологиялық зерттеулер жүргізу құқығын куәландырған.

Зертхананың негізгі міндеттері мен ұсынатын қызметтері:

 

  • әр түрлі типтегі су нысандарында кең құрамдағы талданатын көрсеткіштер: температура, рН, еріген газдар, азот қосылыстарының тобы, фосфор, су минерализациясы және т.б. бойынша гидрохимиялық мониторинг жүргізу;
  • судағы, су түбі шөгінділері, топырақ, балық және атмосфералық жауын-шашындардағы ауыр металдар (Cu, Zn, Pb, Ni, Mn, Cd және т.б.) мен минералды тұздарды анықтау;
  • судағы, балық, топырақ және атмосфералық жауын-шашындардағы полихлорлы бифенилдерді (ПХБ) анықтау;
  • жүргізілген химия-токсикологиялық талдау нәтижелерін қолданыстағы экологиялық және санитарлы-гигиеналық нормаларға сәйкес бағалау.

Ғылыми зерттеу жұмыстарының бағыттары:

  • Табиғи сулар, балық, топырақ, түбі шөгінділеріне және атмосфералық жауын-шашындарға химия-токсикологиялық зерттеулер жүргізу; (аттестация куәлігі бойынша қызмет көрсету аясына сәйкес);
  • Табиғи сулардың сапасын және су ресурстарының экология-токсикологиялық жағдайына антропогендік әсерлер деңгейін кешенді бағалау мақсатында,гидрохимия және су токсикологиясы саласын зерттеу;
  • Су экожүйесі нысандарындағы тірі организмдер мен адамзат үшін қауіпті және өте улы тұрақты органикалық ластағыштардың (ТОЛ) жинақталу деңгейін зерттеу;
  • ҚР ірі көл жүйелері мен жекелеген су алаптарының қазіргі экологиялық жағдайын бағалау;
  • Атмосфералық жауын-шашындардың химиялық құрамы мен қар жамылғысында ластаушы заттардың жинақталуын зерттеу.

Зертхана заманауи құралдар  және аспаптармен жабдықталған:

  • Атомды-абсорбциялық спектрофотометр – АА-7000 «Shimadzu» (Жапония) – әртүрлі табиғи нысандар сынамаларындағы ауыр металдар мөлшерін өлшеуге арналған аспап;
  • Иономер – С933 «Consort» (Бельгия), (электродтар жиынтығымен);
  • «Horiba» сериясы U-53 – мультипараметрлі анализатор (Жапония);
  • Эхолот-картплоттер Lowrance HDS-10 (АҚШ) – эхолокациялау, орналасқан жерді анықтау және құрылымды сканирлеуге (LLS-3) арналған көп функциялы құрал.
  • Спектрофотометр DR-3900 (HACH – LANGE, Германия) - әртүрлі иондар мен қосылыстардың концентрациясын анықтауға арналған.

Зертхана қажетті материалды-техникалық базамен қамтылған:

  • Ғылыми-зерттеу кемесі – QuicksilverWeekend 640 (Бельгия);
  • Автокөлік – ГАЗ-33081 «Вепрь» (Ресей);
  • Автокөлік – ToyotaTundra;
  • Автокөлік – Mitsubishi L200;
  • Қайығы – PM 550.21 Rib.

Зертханада ҚР МӨЖ-де тіркелген аспаптар мен актуализациядан өткен нормативті құжаттар ҚР СТ, МеМСТ-тар және ӨЖӘ-лері қолданылады.

Гидрохимические и токсикологические анализы в лаборатории

Зертханадағы гидрохимиялық және токсикологиялық талдаулар

Кадрлық құрамы: Зертханада 10 қызметкер жұмыс атқарады: 1 география ғылымдарының докторы, профессор, 3 PhD, оның ішінде 1 қауымдастырылған профессор, 1 ғылым кандидаты, 2 ғылыми қызметкер, 2 кіші ғылыми қызметкер, 1 жетекші инженеры.

Гидрологиялық және гидрохимиялық мәліметтер қоры, орындалған ғылыми және қолданбалы зерттемелер, білікті жоғары қызметкерлер, заманауи аспаптар мен - гидрохимия және экологиялық токсикология саласында кең ауқымда физика-химиялық зерттеулерді жүргізуге мүмкіндік береді.

Негізгі жарияланымдар:

  1. Амиргалиев Н.А. Искусственные водные объекты Северного и Центрального Казахстана (гидрохимия и качество воды). – Алматы: Бастау, 1999. – 191 с.
  2. Амиргалиев Н.А. Арало-Сырдарьинский бассейн: гидрохимия и проблемы водной токсикологии. –Алматы: Бастау, 2007. – 224 с.
  3. Амиргалиев Н.А., Тимирханов С.Р., Альпейсов Ш.А. Ихтиофауна и экология Алакольской системы озер. – Алматы: Бастау, 2006. – 367 с.
  4. Амиргалиев Н.А., Тимирханов С.Р., Исбеков К.Б. Водные ресурсы Казахстана: оценка, прогноз, управление. Том XIV. Рыбное хозяйство Казахстана: состояние и перспективы. – Караганда: типография «АРКО», 2012. – 667 с.
  5. Бурлибаев М.Ж., Амиргалиев Н.А., Муртазин Е.Ж. и др. Методические указания по организации и функционированию подсистемы мониторинга состояния трансграничных поверхностных вод Казахстана. Утверждено приказом №152-Ө Мин. ООСРК от 11.05.2012 г. – Астана, 2012. – 138 с.
  6. Бурлибаев М.Ж., Амиргалиев Н.А., Муртазин Е.Ж., Шенбергер И.В. и др. Динамика режима гидрохимических и токсикологических параметров трансграничной рек Ертис и характер их трансформации // «Водное хозяйство Казахстана». – 2012. – №12 (50). – С. 9-20.
  7. Бурлибаев М.Ж., Амиргалиев Н.А., Шенбергер И.В. и др. О некоторых проблемах современной трансформации гидрохимического режима и токсикологических параметров трансграничного стока реки Сырдарьи // «Водные ресурсы и водопользование (ВРВ)». – 2013. – №3 (10). – С. 35-48.
  8. Амиргалиев Н.А. О состоянии научных исследований в РК в области водной токсикологии // «Вестник КазНАЕН». – Астана, 2013. – №4. – С. 109-113.
  9. Амиргалиев Н.А. Полихлорированные бифенилы в воде оз. Балхаш и впадающих в него рек // «Вода: химия и экология». – М., 2014. – №9. – С. 101-105.
  10. Ismukhanova L.Т., Amirgaliev N.А., Bektursunov K.Е. Monitoring quality parameters of the transboundary outflow in the River Ili // «Proceedings of the IWA 6th Eastern Meets West». (28-30 May 2014; Istanbul), European Young Water Professionals Conference “EAST”. – Istanbul, 2014. – Р. 132-137.
  11. Бурлибаев М.Ж., Амиргалиев Н.А., Шенбергер И.В. и др. Проблемы загрязнения основных трансграничных рек Казахстана. – Алматы: Изд.: «Каганат», 2014. – Т. 1. – 742 с.
  12. 12. Амиргалиев Н.А. Полихлорированные бифенилы в воде трансграничных бассейнов Казахстана // Труды IV Всероссийской научной конференции с международным участием «Фундаментальные проблемы воды и водных ресурсов» 15-18 сентября 2015 г. – М., 2015. – С. 133-135.
  13. Амиргалиев Н.А., Исмуханова Л.Т. Динамика тяжелых металлов в воде Капшагайского водохранилища на р. Иле // Сборник научных статей международной научной конференции «Проблемы гидрометеорологического обеспечения хозяйственной деятельности в условиях изменяющегося климата» 5-8 мая 2015 г. – Минск, 2015. – С. 48-50.
  14. Амиргалиев, Н.А., Исмуханова Л.Т., Бектурсунов К.Е. Полихлорированные бифенилы в воде Капшагайского водохранилища на реке Иле // «Вода: химия и экология». – М., 2016. – №1. – С. 3-10.
  15. Бурлибаев М.Ж., Турсунов Э.А., Бажиева А.М. и др. Глобально значимые водно-болотные угодья Казахстана (Алаколь-Сасыккольская система озер). – Астана, 2007. – 271 с.
  16. Турсунов Э.А., Бажиева А.М. Малые озера Щучинско-Боровской курортной зоны. Экологические проблемы и решения // Гидрометеорология и экология. – 2013. – № 2. – С. 172-176.
  17. Турсунов Э.А., Мадибеков А.С., Кулебаев К.М. Современные морфометрические характеристики оз. Балкаш // «Ученые записки РГГМУ», специальный выпускпосвященный 80-летию проф. д.г.н. А.М. Догановского. – 2014. – С. 43-48.
  18. Турсунов Э.А., Мадибеков А.С., Ранова С.У. Сравнение морфометрических характеристик Капшагайского водохранилища // Материалы Международной конференции «Дистанционные и наземные исследования Земли в Центральной Азии»8-9 сентября 2014 г.– Бишкек, 2014. – С. 453-456.
  19. Бажиева А.М. Связь гидрохимического и гидрологического режимов р. Шу // «Гидрометеорология и экология». – 2014. – №4. – С. 84-90.
  20. Чередниченко В.С., Мадибеков А.С., Нысанбаева А.С. Кислотность атмосферных осадков в Республике Казахстан // European Researcher(Европейский исследователь) – международный мультидисциплинарный двуязычный научный журнал. – 2014. –Vol.(68). – № 2-1.– С. 294-299;
  21. Турсунов Э.А., Мадибеков А.С., Бажиева А.М. Balkhash lake bathymetric investigations results // 6thIWA YWP European Water Professionals Conference «EAST meets WEST». 28-30 May 2014, – Istanbul, 2014. – С.339-343.
  22. Madibekov A.S., Cherednichenko V.S., Cherednichenko A.V., Nyssanbaeva A.S., Zhumalipov А.R. Heavy metal content in the snow cover in the Republic of Kazakhstan// Advances in Environmental Biology. – 2014. – P. 1393-1398.
  23. Мадибеков А.С., Бажиева А.М., Алимкулов С.К. Климатические изменения и их влияние на сток рек юга и юго-востока Казахстана // 2-ая Международная научная конференция «Климатология и гляциология Сибири» 20-23 октября 2015 г. – Томск, 2015. – С.190-198.
  24. Амиргалиев Н.А., Исмуханова Л.Т., Бектурсунов К.Е. Оценка уровня аккумулирования полихлорированных бифенилов в воде и донных отложениях рек бассейна озера Балхаш // Журнал «Вода magazine». – М., 2017. – № 1 (113). – C. 50-53. (Цит. в РИНЦ)
  25. Амиргалиев Н.А., Исмуханова Л.Т., Бектурсунов К.Е. Комплексная оценка качества воды Капшагайского водохранилища на р. Или // Вестник КРСУ (Кыргызско-Российский славянский университет). – Бишкек, 2017. – Т. 17. – №1. – С. 109-113. (Цит. в РИНЦ, импакт-фактор-0,030)
  26. Myrzakhmetov A., Dostay Zh., Alimkulov S., Madibekov A. Level regime of Balkhash Lake as the indicator of the state of the environmental ecosystems of the region // International Journal of Advanced Research in Science, Engineering and Technology. – September 2017. – Issue 9. – Vol. 4. – Р. 4554-4563.
  27. Романова С.М., Пономеренко О.И., Ниязбаева А.И., Амиргалиев Н.А. Болат Нұржанов атындағы Екібастұз СЭС-1 салқындатқыш – су қоймасындағы судың сапасы // Известия Национальной академии наук Республики Казахстан. Серия геологии и технических наук. – Алматы, 2017. – № 2 (422). – С. 90-98. (БД Scopus)
  28. Madibekov A.S., Babkin A.V., Cherednichenko A.V., Musakul А. Latent fluctuation periods and long-term forecasting of Markakol lake level // Материалы 3- международной конференции «Окружающая среда и устойчивое развитие регионов: экологические вызовы XXI века» (27-29 сентября 2017 г.). – Казань, 2017. – С. 292-295. (БД Scopus)
  29. Madibekov A.S., Kogutenko L. The issue of transporting pollutants with atmospheric precipitation // Материалы 3- международной конференции «Окружающая среда и устойчивое развитие регионов: экологические вызовы XXI века» (27-29 сентября 2017 г.). – Казань, 2017. – С. 295-299. (БД Scopus)
  30. Aiman S. Nyssanbaeva, Alexandr V. Cherednichenko, Vladimir S. Cherednichenko, Nurlan N. Abayev, Azamat S. Madibekov Bioclimatic conditions of the winter months in Western Kazakhstan and their dynamics in relation to climate change // International Journal of Biometeorology. Special issue: Asian biometeorology (invited only). – 2018. (https://doi.org/10.1007/s00484-018-1513-7)
  31. Амиргалиев Н.А. Стойкие органические загрязнители в речных водах Иле-Балкашского бассейна // Материалы международной научно-практической конференции «Геосистемный подход к изучению природной среды Республики Казахстан» 13-14 апреля 2018 г. – Астана, 2018. – С. 22-26.
  32. Madibekov A.S., Nysanbaeva, M.S., Kurmanova M. (2018) Role of the chemical composition of an atmospheric precipitation in pollution of a surface water // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. Volume 5, Number 431 (2018). PP. 120 – 127. https://doi.org/10.32014/2018.2518-170X.17 ISSN 2224-5278
  33. Amirgaliev N., Askarova M., Normatov I., Ismukhanova L., Kulbekova R. Оn the choice of optimal parameters for the integrated assessment of surface water quality // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. – Almaty, 2019. – № 3 (435). – P. 150-158.
  34. Amirgaliyev N., Madibekov A., Normatov I. Аbout the criteria of estimation of surface water quality of kazakhstan on the basis of accounting of its natural features // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. – 2019. – № 4 (436). – Р. 188-198.
  35. Amirgaliev N., Madibekov A., Mussakulkyzy A., Ismukhanova L., Kulbekova R. Polychlorinated biphenyls in the snow cover of Almaty agglomeration of the republic of Kazakhstan // 19th International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM 2019. Conference proceedings. Volume 19. Ecology, economics, education and legislation. Ecology and Environmental protection. (30 June – 6 July, 2019). Albena, Bulgaria.  –  2019. – P. 541-549.
  36. Amirgaliyev N.A., Madibekov A.S., Musakulkyzy A., Ismukhanova L.T., Zhadi A.O. Spatial distribution of heavy metals in the snow cover for Almaty agglomeration // 19th International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM 2019. Conference proceedings. Volume 19. Ecology, economics, education and legislation. Ecology and Environmental protection. (30 June – 6 July, 2019). Albena, Bulgaria.  –  2019. – Р. 679-685.
  37. Amirgaliev N., Askarova M., Normatov I., Ismukhanova L., Kulbekova R. Оn the choice of optimal parameters for the integrated assessment of surface water quality // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. – Almaty, 2019. – № 3 (435). – P. 150-158. (БД Scopus)
  38. Amirgaliyev N., Madibekov A., Normatov I. Аbout the criteria of estimation of surface water quality of kazakhstan on the basis of accounting of its natural features // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. – 2019. – № 4 (436). – Р. 188-198. (БД Scopus)
  39. Amirgaliev N., Madibekov A., Mussakulkyzy A., Ismukhanova L., Kulbekova R. Polychlorinated biphenyls in the snow cover of Almaty agglomeration of the republic of Kazakhstan // 19th International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM 2019. Conference proceedings. Volume 19. Ecology, economics, education and legislation. Ecology and Environmental protection. (30 June – 6 July, 2019). Albena, Bulgaria. –  – P. 541-549. (БД Scopus)
  40. Amirgaliyev N.A., Madibekov A.S., Musakulkyzy A., Ismukhanova L.T., Zhadi A.O. Spatial distribution of heavy metals in the snow cover for Almaty agglomeration // 19th International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM 2019. Conference proceedings. Volume 19. Ecology, economics, education and legislation. Ecology and Environmental protection. (30 June – 6 July, 2019). Albena, Bulgaria. –  – Р. 679-685. (БД Scopus)
  41. Amirgaliev N., Christian Opp., Askarova M., Kulbekova R., Ismukhanova L. Аbout ratio and values of the empirical coefficient of alkali metals (Na+ and K+) in surface waters of Kazakhstan on the example of the Ile river // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. – Almaty, 2020. – № 1 (439). https://doi.org/10.32014/2020.2518-170X.1
  42. VadimYapiyev, Andrew J.Wade, Maria Shahgedanova, Zarina Saidaliyeva, Azamat Madibekov, Igor Severskiy The hydrochemistry and water quality of glacierized catchments in Central Asia: A review of the current status and anticipated change // Journal of Hydrology: Regional Studies. – 2021. – V. 38. – РР. 1-19. https://doi.org/10.1016/j.ejrh.2021.100960
  43. Madibekov А., Ismukhanova L., Mussakulkyzy A., Kulbekova R., Zhadi A. Results of AAS-measurements of atmospheric deposition of copper and lead in the snow cover of Almaty agglomeration // Pure and Applied Chemistry. – 2021. – PP. 00010151520210203. https://doi.org/10.1515/pac-2021-0203
  44. Babkin A.V., Babkin V.I., Madibekov A.S., Mussakulkyzy A., Cherednichenko A.V. Regularities of monthly variations of the Ili river runoff and its forecasting // Izvestiya Rossiiskoi Akademii Nauk. Seriya Geograficheskaya, Issue 3, 2021, PР 384-394. https://doi.org/10.31857/S2587556620030036
  45. Amirgaliyev N.A., Askarova M., Kulbekova R., Ismukhanova L., Madibekov A., Zhadi A. Monitoring of accumulation of polychlorinated biphenyls in the snow cover in the Almaty agglomeration // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technology sciences. (2021).
  46. Мадибеков А.С. Химический состав атмосферных осадков южной части территории Казахстана // Монография. – Алматы: АО «Институт географии и водной безопасности», 2021. – 215 с. (ISBN 978-601-7150-96-9) (объем 13,4 п.л., тираж 500 экз)
  47. Амиргалиев Н.А., Мадибеков А.С., Исмуханова Л.Т., Мұсақұлқызы А., Кулбекова Р.А., Жәди А.Ө. Токсичные соединения в снежном покрове и их влияние на природные объекты урбанизированных территорий (на примере Алматинской агломерации) // Монография. – Алматы: «Қазақ университеті», 2021. – 201 с. (ISBN 978-601-04-5705-8) (объем 12,56 п.л., тираж 500 экз)
  48. Amirgaliev N.A., Askarova M., Opp C., Kulbekova R., Medeu A.R. Water quality problems analysis and assessment of the ecological security level of the Transboundary Ural-Caspian basin of the Republic of Kazakhstan // Applied Sciences(Switzerland). 2022. 12(4). 2059 CiteScore 3,7, SJR 0,507 https://doi.org/10.3390/app12042059
  49. Madibekov А, Ismukhanova L, Mussakulkyzy A, Kulbekova R, Zhadi A. "Results of AAS-measurements of atmospheric deposition of copper and lead in the snow cover of Almaty agglomeration" Pure and Applied Chemistry, vol. 94. № 3. 2022. PP. 275-280.  Impact Factor: 2.320 https://doi.org/10.1515/pac-2021-0203
  50. Amirgaliyev, N., Askarova, M., Kulbekova, R., Ismukhanova, L., Madibekov A. Monitoring of accumulation of polychlorinated biphenyls in the snow cover in the Almaty agglomeration // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of Geology and Technical Sciences. – 2022. – 2022(4). – PP. 28-43. https://doi.org/10.320142022.2518-170X.198
  51. Amirgaliev N.A., Medeu A.R., Opp C., Madibekov A., Kulbekova R., Ismukhanova L., Zhadi A. Polychlorinated biphenyls in the snow cover of South-Eastern Kazakhstan // Applied Sciences (Switzerland). – 12(17). – 8660 CiteScore 3,7, SJR 0,507 https://doi.org/10.3390/app12178660
  52. Ismukhanova L., Choduraev T., Opp C., Madibekov A. Accumulation of Heavy Metals in Bottom Sediment and Their Migration in the Water Ecosystem of Kapshagay Reservoir in Kazakhstan // Applied Sciences(Switzerland). 2022. 12(22). 11474 CiteScore 3,7, SJR 0,507 https://doi.org/10.3390/app122211474
  53. Madibekov A.S., Ismukhanova L.T., Christian Opp., Saidaliyeva Z., Zhadi А.О., Sultanbekova B.M., Kurmanova M. Spatial distribution of Cu, Zn, Pb, Cd, Co, Ni in the soils of Ili river delta and State Natural Reserve Ili-Balkhash // Applied Sciences (Switzerland). 13(10). 5996 CiteScore 3,7, SJR 0,507 https://doi.org/10.3390/app13105996 Quartile Q2, Percentile 56.
  54. Madibekov A.S., Karimov A.M., Ismukhanova L.T., Zhadi А.О., Yegorov A.B. Copper pollution of the snow cover in Almaty // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of Geology and Technical Sciences. – 2023. – V. 1. № 401. – PP. 141-153. CiteScore 1,8, SJR 0,509 https://doi.org/10.32014/2023.2518-170Х.265 Quartile Q3, Percentile 40.
  55. Madibekov A.S., Ismukhanova L.T., Zhadi А.О., Sultanbekova B.M., Zhaparkulova E.D. Microplastics in the aquatic environment: overview of the problem and current research areas // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences. – 2023. – V. 2. № 402. – PP. 149-159. CiteScore 1,8, SJR 0,509, Quartile Q3, Percentile 40.
  56. Amirgaliyev N., Opp C., Askarova M., Ismukhanova L., Madibekov A., Zhadi A. Long-Term Dynamics of Persistent Organ-ic Pollutants inWater Bodies of the Aral Sea–Syrdarya Basin // Applied Sciences (Switzerland). 2023, 13, 11453. https://doi.org/10.3390/app132011453 CiteScore 3,7, SJR 0,507, Quartile Q2, Percentile 56.
  57. Madibekov A.S., Karimov A.M., Ismukhanova L.T., Zhadi А.О. Heavy metals in the snow cover and soil of the Ile river delta // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences. 2023. – № 6. – С. 125-144.
  58. Madibekov, A.; Ismukhanova, L.; Opp, C.; Saidaliyeva, Z.; Zhadi, A.; Sultanbekova, B.; Kurmanova, M. Spatial Distribution of Cu, Zn, Pb, Cd, Co, Ni in the Soils of Ili River Delta and State Natural Reserve “Ili-Balkhash”. Appl. Sci. 2023, 13, 5996. https://doi.org/10.3390/app13105996
  59. Мадибеков А.С. Тяжелые металлы в депонирующих средах территории дельты реки Иле и Государственного природного резервата «Иле-Балкаш» // Монография. – Алматы: АО «Институт географии и водной безопасности», Smart University Press – Алматы, 2023. – 210 с. (ISBN 978-601-269-441-3)
  60. Wade, A.J., Yapiyev, V., Shahgedanova, M., Saidaliyeva, Z., Madibekov, A., Kapitsa, V., Kasatkin, N., Ismukhanova, L., Kulbekova, R., Sultanbekova, B., Severskiy, I., Esenaman, M., Kalashnikova, O., Usubaliev, R., Akbarov, F., Umirzakov, G., Petrov, M., Rakhimov, I., Kayumova, D., Kayumov, A. Cryosphere and land cover influence on stream water quality in Central Asia's glacierized Science of The Total Environment, 2024. Vol. 939. 173525. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2024.173525,  CiteScore 17,6, SJR 1,998Quartile Q1, Percentile 95.
  61. Musakulkyzy, A.S. Madibekov, L.T. Ismukhanova, K.M. Bolatov. Integral assessment of the water quality of the Markakol Lake in Kazakhstan part of Western Altai // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. – 2024. – № 3 (465). – Р. 119-132. https://doi.org/10.32014/2024.2518-170X.414 (http://www.geolog-technical.kz/assets/20244/9.119-132.pdf) CiteScore 1,8, SJR 0,509 Quartile Q3, Percentile 40.

Даму болашағы

Зертханада су алаптары экожүйесіне тұрақты техногенді ластаушылар: полихлорлы бифенилдер мен ауыр металдардың әсерін бағалау бойынша перспективті ғылыми бағыттар, сонымен қатар трансшекаралық су алаптары мен су ағындарының су құрамының түзілуі мен трансформациясы саласындағы гидрохимияның маңызды бағыты дамуда. Атмосфералық жауын-шашындар мен қар жамылғысының ластануын зерттеу жұмыстары жүргізілуде. Аталған бағыттағы зерттеулердің масштабын кеңейту, ҚР-да су токсикологиясы саласының дамуына қосатын үлесі зор.

Экспедициялық және далалық зерттеулер

Зертханада жүргізілетін барлық зерттеу жұмыстары экспедициялық зерттеулермен тікелей байланысты, негізгі ақпараттар еліміздің су нысандарында табиғи бакылау жүргізу негізінде алынады. Экспедициялық зерттеулер су алаптарының барлық типтеріне жүргізіледі, соның ішінде улы қосылыстар мен тұрақты органикалық ластағыштар ағынын сандық бағалау үшін трансшекаралық өзендерді бақылауға ерекше көңіл бөлінген.

Экспедициялық жұмыстар

Рисунок111 Рисунок222  Рисунок333

Балқаш көліндегі зерттеулер

Рисунок44 Рисунок55 Рисунок66

Алматы агломерациясы аумағында қар жамылғысы мен мұздың сынамасын алу

Рисунок77 Рисунок88 Рисунок99

Алматы агломерациясы аумағында топырақ сынамасын алу

Рисунок00 Рисунок11 Рисунок3

Ile өзенінде су сынамаларын алу және бірінші күннің талдаулары

Рисунок4 Рисунок5 Рисунок6

Ертіс өзенінде су сынамаларын алу және бірінші күннің талдаулары

Search

Блог Института