ГЕОТУРИЗМ ЖӘНЕ ГЕОМОРФОЛОГИЯ ЗЕРТХАНАСЫ

Зертхана жетекшісі – география ғылымының кандидаты, Камшат Баратқызы Егембердиева   E-mail: kamshat.yegemberdiyeva@gmail.com

Зертхана тарихы

2022 жылдың қаңтар айында "Геотуризм және геоморфология" зертханасы "геоморфология және геоақпараттық картографиялау" және "туризм және рекреациялық география" екі зертхананың  біріктірілуі негізінде  құрылды.

Геоморфология және геоақпараттық картографиялау зертханасы 1991 жылдың тамыз айында институт директоры, профессор Н.К. Мұқитанов пен директордың орынбасары А.Р. Медеудің бастамасымен физикалық география зертханасы мен Қ. И. Сатпаев геология ғылымдары институтының геоморфология секторы негізінде құрылды. Зертхананың негізгі даму жолдарын, іргелі және қолданбалы зерттеулердің бағыт-тарын анықтаған алғашқы басшысы Э.И. Нұрмамбетов болды.

Туризм және рекреация мәселелерін тақырыптық зерттеу География институтында 1996 жылдан 2003 жылға дейiн жүргiзiлді, бұл жұмыстарға г.ғ.к В.И. Попов басшылық еттi. 2003 жылы рекреациялық география зертханасы таулы аумақтардың геоэкологиясы зертханасымен бірігіп, г.ғ.д. В.П. Благовещенскийдің басшылығымен таулы аумақтардың геоэкологиясы және рекреациялық география зертханасы атауына ие болды. 2008 жылы География институтында кең спектрлі жұмыстардың көбеюіне байланысты туризм және рекреациясы географиясы зерханасы құрылды.

Зертханада бюджеттік, мақсаттық және гранттық (отандық және шетелдік) қаржыландыру аясында теориялық, әдістемелік, тәжірибелік және қолданбалы сипаттағы ғылыми зерттеулер жүргізіліп келеді, сондай-ақ «Туризм», «Картография», «Геоинформатика» мамандықтары бойынша бакалавриат және магистратура студенттерінің өндірістік тәжірибеден өтуі ұйымдастырылған.

Ғылыми бағыттары

1) Қазақстандағы туристік саланы дамыту мен басқарудың теориялық және әдістемеліклік негіздерін зерттеу;

2) Қазақстанның табиғи, мәдени-тарихи және әлеуметтік-экономикалық туристік нысандарының кадастрын жасау;

3) Қазақстандағы туристік саланың ұлттық және аймақтық даму бағдарламаларын жүзеге асыруда ақпараттық қамсыздандыруды ендіру және дамыту;

4) Экологиялық туризмді Қазақстандағы туризмнің тұрақты даму факторы ретінде зерттеу.

5) Қазіргі заманғы табиғи-антропогендік жер бедерін түзуші процестерді зерттеу;

6) Қауіпті геоморфологиялық процестердің мониторингі: жылжымалы құмдар, жағалау кемерінің абразиясы, жыра эрозиясы, көшкін процестері және т. б.;

7) Жерді ұтымды пайдалану үшін табиғи-шаруашылық жүйелерді экологиялық-геоморфологиялық зерттеу

8) Қауіпті экзогендік процестердің пайда болу және даму қаупін бағалау;

9) Шөлейттенуді белсендірудегі геоморфологиялық процестердің рөлін зерттеу;

10) Жер бедері ортасы геоақпараттық тақырыптық және атласты картографиялау;

11) қалпына келтірілген тарихи географиялық атаулардың этимологиясын ғылыми талдау және транслитерациясы.

Кадрлық әлеует

Қазіргі уақытта зертханада 13 қызметкер жұмыс істейді, оның ішінде: 4 ғылым кандидаты, 3 PhD, 3 докторант, 3 магистр.   Мамандар ГАЖ-технологиялары мен Жерді қашықтықтан зондтау материалдарын пайдалануда, аралық және транспәндік ғылыми зерттеулерді жүргізуде, табиғат қорғау стратегияларын әзірлеуде олардың біліктілігін растайтын халықаралық сертификаттарға ие.

Алынған ғылыми нәтижелер

Қазіргі уақытта «Геотуризм және геоморфология» зертханасының негізгі жобалары екі жоба: «2050 жылға дейін трансшекаралық Арал-Сырдария бассейнінде Қазақстан Республикасының су қауіпсіздігінің ғылыми және қолданбалы негіздерін дамыту» (2021-2022 ж.) және «Флора. және Алматы облысының флорасы» Ресурстық ресурстарды тиімді басқарудың ғылыми негіздері «Ресурстардың ағымдағы экологиялық жағдайын кадастрлық бағалау» (2021-2023 жж.).

1. "2050 жылға дейін Арал-Сырдария трансшекаралық бассейнінде Қазақстан Республикасының су қауіпсіздігін қамтамасыз етудің ғылыми-қолданбалы негіздерін әзірлеу" жобасы бойынша 2021 жылы Арал-Сырдария бассейнінің демографиялық жағдайын және халықты сумен жабдықтау түрлерін талдау және Арал-Сырдария бассейнінен халықты көшіру контексінде Солтүстік Қазақстан облысы аумағының табиғи жағдайлары мен әлеуметтік-экономикалық дамуын бағалау бойынша зерттеулер жүргізілді.

2. "Алматы облысының флорасы мен өсімдік ресурстарының қазіргі экологиялық жағдайын кадастрлық бағалау Ресурстық әлеуетті тиімді басқарудың ғылыми негізі ретінде" жобасы бойынша 2021 жылы Алматы облысының Қарасай, Талғар, Еңбекшіқазақ, Ұйғыр, Кеген, Райымбек, Панфилов аудандарындағы флораның сирек кездесетін түрлерінің, сирек өсімдіктер қауымдастығы мен сирек кездесетін өсімдіктердің әлеуетті түрлерінің орналасу карталары жасалды 1:5 000 000 (қағаз нұсқасы) және 1:1 000 000 (интерактивті карта) масштабында жасалды.

Сонымен қатар келесі жобалар іске асырылды:

• Тұрақты даму жолдарын анықтау үшін Шортанды-Бурабай курорттық зонасы аймағында кешенді экологиялық зерттеулер бойынша (ҚР ҚОҚМ);
• Түркістан мемлекеттік ұлттық табиғи паркі мен Қызылқұм мемлекеттік табиғи қорықшасының табиғи-ғылыми негіздемесін әзірлеу бойынша (Дүниежүзілік жабайы табиғат қоры (WWF);
• Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркін кеңейту бойынша табиғи-ғылыми негіздемесін әзірлеу бойынша («ATPG Kazakhstan» ЖШС);
• Іле-Балқаш және Арал-Сырдария жобалық аумақтарында тұрақты жерді пайдалану Стратегиясын әзірлеу бойынша (ЖЭҚ/БҰҰДМ/ҚР Үкіметі);
• «Қазақстанның ежелгі қалалары» интерактивті картасын қазақ, ағылшын және орыс тілдерінде құрастыру бойынша (ERG, KAZ Mineralsple және Қазақмыс корпорациясы ЖШС қолдауымен ҚҰГҰ);
• Маңғыстау облысының бірегей табиғи объектілерінің паспорттарын әзірлеу туралы (Маңғыстау облысының табиғи ресурстар және табиғатты пайдалануды реттеу басқармасы);
• Қазақстан аумағы арқылы еуразиялық транзиттің максималды ықтимал нұсқаларының ғылыми-техникалық негіздемесін жасау бойынша (ҚР БжҒМ ҒК);
• «Қазақстан халқы» ғылыми тарихи интерактивті картасын құрастыру бойынша (ҚР БжҒМ ҒК) (картамен Қазақстан халықтары Ассамблеясы сайтында танысуға болады: http://assembly.kz/ru);
• Көлдер атласында сауықтыру және туристік-рекреациялық ресурстық әлеуетін картографиялау мен мәліметтер базасын құру әдістемесін дайындау бойынша (ҚР АШМ су ресурстары бойынша Комитеті).
• ГАЖ технологиялары негізінде Қызылорда облысының Атласын және интерактивті карталарды құру туралы («Астана» ХҒК ММ) жобаның жұмысы жүргізілді.
• «Рекреациялық әлеуетті тұрақты пайдалану мақсатында экологиялық жүктемені айқындай отырып, Шортанды-Бурабай курорттық аймағының экожүйелерін кешенді бағалау» (ҚР БжҒМ ҒК) жобасы бойынша жұмыстар жүргізілді.
• Солтүстік Қазақстан мысалында WEB-технологиялар негізінде туристік ресурстарды басқару (ҚР БҒМ ҒК) жобасы бойынша жұмыстар жүргізілді.
• Алакөл көлінің жағалау аймағы - қарқынды рекреациялық игеру аумағының қолайсыз экзогеодинамикалық процестерін мониторингтік зерттеулер бойынша (ҚР БҒМ ҒК) жұмыстар жүргізілді.
• ArcGIS Explorer бағдарламасында ("Silkway"халықаралық университеті) геодеректер базасында Оңтүстік Қазақстан облысының эфир майлы өсімдіктерінің таралу ареалының картасын жасау бойынша жұмыстар жүргізілді.
• Алматы облысының 7 пилоттық ауданында (Қазақстандағы БҰҰДБ) биоалуантүрліліктің негізгі аймақтарын тұрақты басқару үшін аймақтау және ландшафтық жоспарлау схемаларын әзірлеу бойынша жоба бойынша жұмыстар жүргізілді.
• алдын ала бағалау бойынша Алтынемел МҰТП мен Шарын МҰТП-да туристік инфрақұрылымды дамыту үшін көзделіп отырған қызметтің қоршаған ортаға әсері бойынша жобаның жұмысы жүргізілді.

 Даму болашағы

Қызметкерлердің ғылыми жұмыстары Қазақстан Республикасының туристік саласын дамыту үшін маңызға ие теориялық-әдістемелік және қолданбалы зерттеулердің жаңа бағыттарымен тығыз байланысты. Олардың ішінде:

1) Әлемдік тәжірибелерді пайдаланумен туристік саланы зерттеудің теориялық-әдістемелік негіздерін әзірлеу, оның ішінде туристік әлеуеттерді бағалаудың әдістерін, рекреациялық сыйымдылықты және рекреациялық жүктемені анықтау әдістерін дайындау;

2) Қазақстан Республикасында және оның аймақтарында туризмді дамыту бойынша Стратегиялар мен Концепцияларды дайындау;

3) Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды қайта құру жолдары мен даму стратегиялары немесе кеңейту бойынша табиғи-ғылыми және техникалық-экономикалық негіздемелерді жасау;

4) Табиғи объектілердің жер бедері қалыптасу ерекшеліктерінің ғылыми негізделген сипаттамасын жасау, табиғатты пайдалану қауіпсіздігі тұрғысынан бағалау және олардың бірегей белгілерін туристік қызығушылық объектілері ретінде пайдалану мүмкіндігі;

5) Қауіпті геоморфологиялық процестердің пайда болу себебін бақылау, бағалау, ықтимал дамуын модельдеу: жылжымалы құмдар, абразиялар, селдер, көшкін-дер, опырылымдар, карст, суффозиялар және т. б.;

6) Қарқынды шаруашылық игеру аудандарындағы экологиялық-геоморфологиялық зерттеулер

7) Бірыңғай деректер базасында (кадастр) Қазақстанның табиғи, мәдени-тарихи және әлеуметтік-экономикалық туристік объектілерінің паспорттарын әзірлеу;

8) Республикалық, өңірлік және жергілікті деңгейлерде эталондық туристік маршруттарды әзірлеу, оларды ұйымдастыру, таңбалау ерекшеліктерін негіздеу, аумақтың қолда бар геоморфологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, инфрақұрылым элементтерімен қамтамасыз ету;

9) Қазақстан Республикасы туристік объектілерінің бірыңғай кадастры негізінде Ұлттық туристік атлас құру;

10) Қазақстанның жер бедер ортасын, қазіргі табиғи-антропогендік бедер құраушы процестерін геоақпараттық тақырыптық және атласты картографиялау (ҚР БҒМ ҒК);

11) Қазақстан өңірлерін әлемдік ауқымда танымал ету есебінен өнімділікті арттыру және туристік саладағы зерттеулерді автоматтандыру және дамыту мақсатында ГАЖ-және Web-қамтамасыз (интерактивті туристік карта) ету.

 Негізгі жарияланымдар 

1. Егембердиева К.Б. Қазақстандық Каспий маңы аймағын рекреациялық аудандастырудың географиялық аспекттері// Вестник КазНУ. Серия географическая №1(38). – Алматы: «Қазақ Университеті», 2014. – Б.30-37.
2. Плохих Р.В., Келинбаева Р.Ж., Сагын Д. Орталық Қазақстанның туризм дамуындағы тарихи-мәдени әлеуеті // Республ. научн.-педаг. журн. «География және табиғат» («География и природа»). – 2015. – №3 (май-июнь). – Б. 11–16.
3. Акиянова Ф.Ж., Темирбаева Р.К., Оразбекова К.С. Социально-экономические аспекты природопользования в Прикаспийском регионе Казахстана на основе функционального зонирования территории. – Известия НАН РК, сер. Геол. и техн. Наук. – № 6, 2017. – Б. 127-138.
4. Егембердиева К.Б., Темирбаева Р.К., Келинбаева Р.Ж., Оразбекова К.С., Хен А.П., Юшина Ю.А., Гайнулла С.А. Экспедиция «Уникальный Мангыстау» // Вопросы географии и геоэкологии, Алматы, 2017 г. – № 4. – Б. 77-85.
5. Егембердиева К.Б., Оразбекова К.С., Юшина Ю.А. Основные этапы разработки туристских маршрутов по видам экологического туризма (на примере Мангыстауской области) //Вопросы географии и геоэкологии. – Алматы, 2018. – №1. – Б. 89-98.
6. Егембердиева К.Б., Каржаубаев К.К., Темирбаева Р.К., Келинбаева Р.Ж., Оразбекова К.С., Хен А.П., Юшина Ю.А. Создание базы данных туристско-рекреационного потенциала (на примере озер Акмолинской области) //Вопросы географии и геоэкологии. – Алматы, 2018. – №3. – Б. 10-18.
7. Егембердиева К.Б., Темирбаева Р.К., Оразбекова К.С., Хен А.П. Определение мониторинговых участков для оценки рекреационной нагрузки на экосистему Щучинско-Боровской курортной зоны //Вопросы географии и геоэкологии. – Алматы, 2018. – №3. – Б. 19-26.
8. Юшина Ю.А., Келинбаева Р.Ж., Хен А.П. Климатические условия как компонент оценки рекреационного потенциала озер Казахстана //Вестник КазНУ. Серия географическая – Алматы, 2018 – Том 51 № 4. – Б.84-96.
9. Егембердиева К.Б., Темирбаева Р.К., Оразбекова К.С., Хен А.П. Определение мониторинговых участков для оценки рекреационной нагрузки на экосистему Щучинско-Боровской курортной зоны //Вопросы географии и геоэкологии. – Алматы, 2018. – №3. – С. 19-26.
10. Юшина Ю.А., Келинбаева Р.Ж., Хен А.П. Климатические условия как компо-нент оценки рекреационного потенциала озер Казахстана //Вестник КазНУ. Серия географическая. – Алматы, 2018. – Том 51. – № 4. – С.84-96.
11. A.G. Valeyev, F.Zh. Akiyanova, A.D. Abitbayeva, Ye. Ye. Khalykov, M.M. Togys. Development of abrasion shores of Alakol lake according to the field research materials / News of the National Sciences Academy of the Republic of Kazakhstan. Geology and Technique sciences part. Almaty, 2019. №. 1 pp. 195-205.
12. Юшина Ю.А., Оразбекова К.С. Оценка туристско-рекреационного потенциала озер Щучинско-Боровской курортной зоны //Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. – 2019. – №. 9. – С. 120-124.
13. Валеев А.Г., Абитбаева А.Д., Митрофанова А.Н., Халыков Е.Е., Тогыс М.М., Уксукбаева С.А., Шарапханова Ж.М. Туристско-рекреационный потенциал озера Алаколь // Вопросы географии и геоэкологии. – Алматы, 2019. – №3. – С. 3-11.
14. Оразбекова К.С. Оценка туристского потенциала и картографирование гидрологических ресурсов Акмолинской области // Вопросы географии и геоэкологии. – Алматы, 2020. – №2. – С.96-102.
15. Темирбаева Р.К., Егембердиева К.Б., Оразбекова К.С., Юшина Ю.А., Хен А.П., Ажиров Н.А. Туристские маршруты Государственного национального природного парка «Бурабай» //Вопросы географии и геоэкологии. – Алматы, 2020. – №3. – С. 91-98.
16. Yegemberdiyeva K., Khen A., Yushina Yu., Temirbayeva R., Orazbekova K. As-sessment of the natural-recreational resources of the Akmola Region (Based on the Example of the Shchuchinsk-Borovoye Resort Area) for the Purpose of Sustainable Development of Tourism // GeoJournal of Tourism and Geosites, 2020. – vol. 30, no. 2. 818-826. DOI: 10.30892/gtg.302spl06-510.
17. F.Zh. Akiyanova, R.K. Temirbayeva, K.B.Yegemberdiyeva, A.Atalikhova, A. Sim-batova, A. Nazhbiyev The state and possibilities of ecotourism development within the National Nature Parks of Kazakhstan // Eurasian Journal of Biosciences, 2020 – Vol-ume 14, Issue 1, р. 507-514.
18. А.Г. Валеев, Ф. Ж. Акиянова, Ю. Ф. Лый, О. В. Радуснова Алакөл көлі жағалауының заманауи геоморфологиялық жағдайлары // география және гео-экология мәселелері. – Алматы, 2020. – №3. – Б.112-125.
19. А.Г.Валеев., Ф. Ж. Акиянова., Ж. Сағынтаев Алакөл көлінің жағалау аймағының заманауи бедер құраушы процестері // Гидрометеорология және экология. – Алматы, 2020. – № 2. – Б.129-149.
20. Хен А.П. Оценка биоразнообразия Акмолинской области для развития ту-ризма // Вестник КРСУ. – Бишкек, 2020. – Том 20. – № 4. – С. 158-165. (IF – 0,106).
21. Халыков Е.Е., Лый Ю.Ф., Какимжанов Е.Х., Макимбаева М.М., Шарапханова Ж.М. Жыралық эрозияның дамуын жерүсті лазерлік сканерлеу әдісімен зерттеу // Гидрометеорология и экология. – № 2. – Алматы, 2020. – С.150-169.
22. А.Г. Валеев, А. Д. Абитбаева, Ю. Ф. Лый Алакөл көлі жағалауының рельефті қалыптастыру процестерін тұрақтандыру бойынша табиғатты қорғау және жағалаудан қорғау іс-шаралары // география және геоэкология мәселелері. – 2021. – №1. – Б. 32-45.
23. Ю.Ф. Лый, Е. Е. Халықов, А. Г. Валеев, А. Д. Абитбаева Солтүстік Қазақстан облысы аумағының инженерлік-геологиялық жағдайларын шаруашылық игеру үшін талдау // география және геоэкология мәселелері. – 2021. – №3.
24. Е. Е. Халықов, Ю. Ф. Лый, А. Д. Абитбаева, М. М. Тоғыс, А. Г. Валеев Лазерлік сканерді пайдалана отырып, Алакөл көлінің жағалау кемерін өңдеу динамикасын анықтау // география және геоэкология мәселелері. – 2021. – №4 (баспасөзде).
25. А.Г. Валеев Солтүстік Қазақстан облысының шаруашылық-ауыз су қажеттіліктері үшін жер асты және жер үсті суларының ресурстарын пайдалану // геология және геоэкология мәселелері. – 2021. – №4 (баспада).
26. Khalykov, Y., Lyy. Y, Sarybaev, E., Uksukbayeva, S., Sharapkhanova, Z. Study of conditions of gully formation in mountain regions of south-east Kazakhstan with use of GIS-technologies // Geodesy and Cartography (Vilnius). – 2021. – 47(2). – Б.54-65.
27. Р.К. Темірбаева, К.С. Оразбекова, Н. А. Ажиров Солтүстік Қазақстан облысының қазіргі демографиялық процестері / / "География және геоэкология мәселелері" журналы. – 2021. – №3. – Б.59-65.
28. А.З. Таиров, Д. У. Әбдібеков, К. С. Оразбекова Қамыстыбас көлінің негізгі морфометрикалық сипаттамаларын нақтылау / / "География және геоэкология мәселелері" журналы. – 2021. – №4. (баспада).

алыс шетелдерде:

1. Dilyara Woodward, Natalya Ivanova, Kamshat Yegemberdieva, Farida Akiyanova, Il'ya Fishman. Mangistau Aspiring Geopark (Kazakhstan) //9th ProGEO Symposium. Geoheritage and Conservation: Modern Approaches and Applications Towards the 2030 Agenda. Checiny, Poland, 25-28the June, 2018. – P. 86-87.
2. Yushina Yu., Yegemberdiyeva K. Assessment of tourism and recreational potential of climatic resources of the Akmola region (Kazakhstan) //XIX International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM (28 June – 7 July). – 2019 (басылымда).
3. Әділет Валеев, Марат Қаратаев, Айнагүл Абитбаева, Сәуле Өксікбаева, Аружан Бектұрсынова және Жанерке Шарапханова. Жер туралы ғылымның // қашықтықтан зондтау деректерін пайдалана отырып, Қазақстандағы Алакөл көлінің жағалау сызығы динамикасының мониторингі. MDPI, Швейцария. 2019, 9-Том, 9-шығарылым, 404; doi: 10.3390 / geosciences9090404 https://doi.org/10.3390/geosciences9090404
4. Yegemberdiyeva K., Temirbayeva R., Orazbekova K., Khen A., Yushina Yu. Management of tourist resources based on the use of Web-technology on the example of the Akmola region, the Republic of Kazakhstan //XXth International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM (16-25 August). – 2020.
5. Е. Халықов, Ю. Лый, А. Абитбаева, М. Тоғыс, Ә. Валеев. Алакөл көлінің оңтүстік-батыс жағалауының эрозиясын мониторингілеу үшін лазерлік сканерлеудің жерүсті әдісі / / SGEM геодезиялық Геология және тау экологиясын басқару жөніндегі 20-шы Халықаралық пәнаралық ғылыми геоконференция. - Болгария, Албена. – 16.08–25.08.2020.
6. А. Абитбаева, Ю. Лый, Ә. Валеев, Р. Калита, А. Митрофанова. Алакөл көлінің жағалауларын басым экзогеодинамикалық процестер мен рекреациялық жағдайлар бойынша жіктеу // SGEM тау экологиясын геодезия және басқару жөніндегі 20-шы Халықаралық пәнаралық ғылыми геоконференция. - Болгария, Албена. – 16.08–25.08.2020.

ТМД елдерінің басылымдарында:

1. Ә.Г. Валеев. Алакөл көлінің су жинау бассейнінің морфометриясын талдау үшін ЖСҮ қолдану //Жерді қашықтықтан зондтаудың аймақтық мәселелері. V Халықаралық ғылыми конференция материалдары, 11-14 қыркүйек. - Красноярск, 2018. - Б.264-267.
2. А. А. Бектұрсынова, А. Н.Митрофанова, Р. Ш. Калита, А. Г. Валеев, А. Д. Абитбаева Алакөл көлінің Береговой аймағының рекреациялық дамуының табиғи-антропогендік факторларын бағалау //геокеңістіктің антропогендік трансформациясы:табиғат, шаруашылық, қоғам. V Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары, 1-4 қазан. – Волгоград, 2019-390-395.
3. Е. Е. Халықов, А. Н. Митрофанова, Калита р. ш. Трансқазақстан каналының буферлік аймағының шығыс бөлігінің төрттік шөгінділерінің антропогендік және бедер түзуші процестерінің сипаттамасы // IV Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. - Волгоград, 2017. – Б.244-253.

Қазақстан Республикасы басылымдарында:

1. Ә.Г Валеев., Д.К. Абиева, А.Н. Митрофанова, С.А. Уксукбаева, Ж.М. Шарапханова. Алакөл-Сасықкөл көлдер тобының аумағында жүргізілген зерттеу материалдарына шолу / / "жаңартылған мазмұн жағдайында жаратылыстану-ғылыми білім беруді жаңғырту" халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары, Алматы, 2-3 наурыз, 2017. – Б.626-630.
2. Yegemberdieva K., Kelinbayeva R., Magzom M., Orazbekova K., Temirbayeva R. Geoinformation systems in the development of interactive scientific historical map "The people of Kazakhstan" // Agenda of the GIS in Central Asia Conference – GISCA 2018 "Geoinformatics for Regional Development", June 14-17, 2018 (Almaty, Kazakhstan).

Монографиялар

1. Темірбаева Р.К., Ақиянова Ф.Ж., Қарынбаев А.К., Оспанбаев Ж.О., Егембердиева К.Б., Будникова Т.И., Шарапханова Ж.М. // Іле-Балқаш жобалық аумағында тұрақты жерді пайдалану Стратегиясы мен іс-шаралар Жоспары. –Астана қ., 2017 ж. – 85 б. ISBN 978-601-7882-27-3.
2. Темірбаева Р.К., Ақиянова Ф.Ж., Қарынбаев А.К., Оспанбаев Ж.О., Егембердиева К.Б., Будникова Т.И., Шарапханова Ж.М // Арал-Сырдария жобалық аумағында тұрақты жерді пайдалану Стратегиясы мен іс-шаралар Жоспары. – Астана, 2017 ж. – 116 б. ISBN 978-601-7882-27-3.
3. Akiyanova , Temirbayeva R., Karynbayev A. and Yegemberdiyeva K. Assessment of the scale, geographical distribution and diversity of pastures along the Kazakhstan’s part of the route of the great Silk Road // Book Title: Rangelands along the Silk Road: Transformative Adaptation under Climate and Global Change. (Eds.: Squires V., Shang, Ariapour). – NOVA, New York, 2017. – 389 p. ISBN 978-1-53610-612-1 (e-book).
4. Ф.Ж. Ақиянова, Э.И. Нұрмамбетов, К.Б. Егембердиева, Р.К. Темірбаева, О.А. Тоқжанов және басқалар. Маңғыстау – қиялды еліктірер өлке: монография / Бас редактор А.Р. Медеу; География институты. – Алматы, 2019. – 304 б. ISBN 978-601-7150-93-8. (басылымда).

 Экспедициялық және далалық зерттеу жұмыстары

 Қазақстан аймақтарындағы экспедициялық зерттеулер отандық және шетелдік тапсырыс берушілердің қаржыландыруы бойынша әртүрлі кезеңде жобалар шеңберінде іске асырылды. Олардың ішінде барынша маңызға иелері:

«Маңғыстау облысының бірегей табиғи нысандарының паспортын жасау»жобасы аясындағы далалық зерттеу жұмыстары

«Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркін кеңейту бойынша табиғи-ғылыми негіздемесі» жобасы аясындағы далалық зерттеу жұмыстары

Сайрам-Өгем МҰТП-нің Төле би филиалының аумағы

«Қазақстанның ежелгі қалаларының географиясы» жобасы аясындағы далалық зерттеу жұмыстары

«Рекреациялық әлеуетті орнықты пайдалану мақсатында экологиялық жүктемені айқындай отырып, Щучье-Бурабай курорттық аймағының экожүйелерін кешенді бағалау»

«Солтүстік Қазақстан мысалында Web-технологиялар негізінде туристік ресурстарды басқарудың ғылыми-қолданбалы негіздері» жобасы аясындағы далалық зерттеу жұмыстары

«Оңтүстік аңыздары» экспедициясы

«Алматы облысының 7 ауданында биоалуантүрліліктің негізгі аймақтарын орнықты басқару үшін аймақтарға бөлу және ландшафтық жоспарлау схемаларын әзірлеу»

«Қазақстанның шағын көлдері мен өзендерінің паспорттарын әзірлеу»

«Алматы МҰТП және Шарын МҰТП және Шарын МҰТП" туристік инфрақұрылымды дамыту үшін алдын ала ҚОӘБ бойынша аумақты бағалау»

«Қазақстанның шағын көлдерінің паспорттарын әзірлеу»Қазақстанның шағын көлдерінің паспорттарын әзірлеу» («Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің су ресурстары комитеті» РММ).